nieuwsbrief rechtsgeschiedenis - Juni 2012

www.rechtsgeschiedenis.be

 

Woord Vooraf

 

Geachte lezer,

 

Het is met een groot genoegen dat wij U kunnen meedelen dat het European Forum for Young Legal Historians volgend jaar zal doorgaan in Rijsel en Gent. De jonge rechtshistorici van het Centre d’histoire judiciaire van Lille en het Instituut rechtsgeschiedenis van Gent hebben namelijk de handen in elkaar geslagen om zich onder de noemer ‘Flanders’ kandidaat te stellen als organisator van deze jaarlijkse rechtshistorische hoogmis. Op de afsluitende vergadering van het Weens congres (klinkt altijd goed), kwam deze joint venture na een spannende verkiezingsstrijd als eerste uit de bus, voor Cambridge en Parijs. Hiermee keert het Forum op korte tijd terug naar de Lage Landen: vorig jaar was Maastricht namelijk nog de uitverkorene. Wij (rechts)historische ‘Nederlanders’ waren dit jaar overigens goed vertegenwoordigd in Wenen, met lezingen van Janwillem Oosterhuis, Raymond Kubben, Frederik Dhondt, Emanuel van Dongen, Matthias Castelein, Sébastien Dhalluin, Bram Delbecke, Mieke Van der Linden, Sebastiaan Vandenbogaerde en Bruno Debaenst. Hiermee namen wij ongeveer een vijfde van het totale aantal lezingen in beslag, wat toch een indicatie is van het relatief grote soortelijk gewicht van de ‘Nederlandse’ rechtsgeschiedenis in Europees perspectief. De gezamenlijke organisatie door Gent en Rijsel is overigens ook een indicatie van de doorgedreven grensoverschrijdende samenwerking die zo kenmerkend is voor onze Lage Landen. Wij hopen U dan ook in grote getale te mogen ontmoeten volgend jaar in Rijsel en Gent!

 

Met vriendelijke groeten

Dirk HEIRBAUT, Bruno DEBAENST & Sebastiaan VANDENBOGAERDE

 

1. Recente Publicaties

 



 

 

 

2. Call For Papers

  • Recht en rechters in de Lage Landen - Tilburg (13-14 december 2012)

    Het Belgisch-Nederlands rechtshistorisch congres is inmiddels een klassieker in de rechtshistorische wereld in België en Nederland. In 2012 zal het congres plaatsvinden te Tilburg. Het congres wordt georganiseerd volgens de vertrouwde formule.

    Maar tegelijk vormt dit congres ook een gelegenheid om hulde te brengen aan een van onze vooraanstaande collega’s. In 2012 gaat professor Trix van Erp-Jacobs formeel met pensioen als universitair hoofddocent bij de Tilburgse rechtenfaculteit. Trix van Erp-Jacobs is sinds vier decennia verbonden geweest aan deze faculteit en is in al die jaren een sterkhouder geweest van de Brabantse en Nederlandse rechtstgeschiedenis. Sinds 2008 is zij ook bijzonder hoogleraar Oudvaderlands Recht op de leerstoel ingericht door de Stichting Oudvaderlands Recht. Haar onderzoek heeft zich met name gericht op de Brabantse rechtsgeschiedenis en de geschiedenis van rechtsprekende instellingen. Daarom krijgt het Belgisch-Nederlands rechtshistorisch congres in 2012 het thema ‘Recht en rechters in de Lage Landen’ mee, maar abstracts voor papers over alle rechtshistorisch relevante thema’s zijn welkom.

    Wij nodigen u bij deze van harte uit om een abstract voor een paper in te dienen. Wij ontvangen uw abstract (maximaal 400 woorden), vergezeld van een kort academisch curriculum vitae graag voor 1 juni 2012. Stuur het abstract naar r.m.h.kubben@tilburguniversity.edu. Zoals gebruikelijk wordt daarbij voorrang gegeven aan jonge onderzoekers die hun onderzoek willen voorstellen.

    Voor het congres zal geen inschrijfgeld geheven worden. Bij inschrijving kunt u wel aangeven deel te willen nemen aan de lunches op donderdag en vrijdag en het congresdiner op donderdag, waarvoor de kostprijs in rekening gebracht zal worden.
    De voertaal op het Belgisch-Nederlands rechtshistorisch congres is Nederlands, maar wie het Nederlands onvoldoende meester is, mag de voordracht ook in het Engels, Frans of Duits houden. Vermeld een afwijkende taal in uw abstract.
    Het programma, het inschrijfformulier en nadere informatie zullen tijdig via de gebruikelijke media en de website van het Tilburgse departement Publiekrecht, Encyclopedie en Rechtsgeschiedenis (http://www.tilburguniversity.edu/legal-history) bekendgemaakt worden.
 

3. Kalender

 

Bijna een eeuw na de publicatie van Emilio Costa 'La locazione di cose nel diritto romano (1915)' maakte het onderzoek naar het huurcontract in het Romeins recht een belangrijke verandering door. Daarvoor liggen twee redenen aan de grondslag. Vooreerst werden rechtsgeleerden, zoals Bruce Frier (Landlords and Tenants in Imperial Rome (1980)) en Dennis Kehoe (Investment, Profit and Tenancy: the Jurists and the Roman Agrarian Economy (1998) er zich van bewust dat de context waarin deze regels werden toegepast van belang was. Ten tweede was er de publicatie van Roberto Fiori 'La definizione della 'locatio conductio' (1999) die het concept van deze specifieke overeenkomst begrijpelijk wist uiteen te zetten en daarmee het debat omtrent de zogenaamde trichotomie suste. Het doel van deze conferentie is het samenbrengen van rechtsgeleerden die geïnteresseerd zijn in de Romeinsrechtelijke locatio conductio (zowel in Romeins privaat- als publiekrecht) en nieuwe inzichten te verwerven in het ontstaan en de ontwikkeling van deze overeenkomst.
Onder de sprekers bevinden zich professor Dr. Eva Jakab, professor Jose Antonio Martinez Vela, professor Dr. Wolfgang Ernst, professor Roberto Fiori, dr. Orietta Cordovana, dr. Wolfram Buchwitz, dr. Benedikt Forschner, en dr. Paul du Plessis
Meer informatie op http://www.law.ed.ac.uk/centreforlegalhistory/newperspectivesconference.aspx of via e-mail law.events@ed.ac.uk.
Online inschrijven is mogelijk via http://tinyurl.com/legalhistoryjune

 

  • 15 Juni 2012 - Rechtshistorische Causerie 'Qu'est-ce que la culture juridique dans la France du XIXe siecle?' (Gent)

Op vrijdagnamiddag 15 juni om 16u00 (in de vergaderzaal van de Vakgroep Grondslagen van het Recht aan de Universiteitstraat 4) gaat de volgende rechtshistorische causerie van het Gentse Instituut voor Rechtsgeschiedenis door.
Gast is Frédéric AUDREN. Dr. Audren is 'chargé de recherche' bij het CNRS en het Centre d'Etudes européennes. Hij is associate professor aan de Ecole de droit van Sciences-Po in Parijs, maar hij doceerde ook al rechtsgeschiedenis en rechtssociologie aan respectievelijk Paris I en II en Paris Ouest La Défense. In 2005 kreeg hij de Jean Bart prijs van de rechtsfaculteit van Dijon voor zijn doctoraatsthesis over de ralaties tussen de juristen en de sociale wetenschappen. Rode draad door zijn onderzoek is 'une approche sociale et intellectuelle de l'histoire du droit et de la science juridique contemporaine'.
Op 15 juni brengt hij een rondetafelgesprek op gang met een uiteenzetting over: "Qu'est-ce que la culture juridique dans la France du XIXe siècle?". U bent hartelijk welkom!
Dank uw komst te willen melden aan Karin.Pensaert@ugent.be.

 

De vakgroep Sociaal Recht en het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Gentse universiteit organiseert op donderdag 21 juni 2012 een studiedag met als titel 'Van status tot contract: de arbeidsovereenkomst in België vanuit rechtshistorisch perspectief'. In tijden van economische crisis, waarin de voorbijgestreefde tweespalt tussen arbeiders en bedienden de gemoederen blijft beroeren, zeker nu het Grondwettelijk Hof de kwestie opnieuw scherp gesteld heeft, zou men bijna vergeten dat dit schisma reeds meer dan honderd jaar bestaat. De historische wortels van de moderne arbeidsovereenkomst gaan – via de wet van 1978 – immers terug tot 1900. Vanuit veel opzichten is de arbeidsovereenkomstenwet van 1900 een afspiegeling van de moderne loonarbeid, zoals die opgang maakte op het einde van de 19de eeuw. Het feit dat dit model in deze postmoderne tijden meer en meer onder druk begint te staan nodigt uit om samen met een aantal specialisten (sociaal juristen, historici en rechtshistorici) op zoek te gaan naar de wordingsgeschiedenis en rechtshistorische ontwikkeling van de moderne arbeidsovereenkomst in België.

Deze bijeenkomst gaat door vanaf 14u in het Pleitlokaal van de Gentse Rechtsfaculteit, Universiteitstraat 4, 9000 Gent. Inschrijven is gratis, maar dient online via https://webapps.ugent.be/eventManager/events/arbeidsovereenkomst te gebeuren. Let wel, de plaatsen zijn beperkt. Voor verdere inlichtingen: Bruno.Debaenst@UGent.be.

 

  • 9 - 10 Juli 2012 - Second Biennial Conference of the European Society for Comparative Legal History (Amsterdam)

Zoals al eerder verscheen gaat op de campus van de Amsterdamse Vrije Universiteit de tweede conferentie van het ESCLH door. Het thema is "Comparative Legal History - Definitions and Challenges: how do we delineate the landmarks which fruitful legal historical comparison requires and which are the specific problems that a comparative-historical approach of the various branches of law may encounter?" maar er zijn ook twee subthema's namelijk Fascist Criminal Law (coördinator Stephen Skinner) en Corporate Law (coördinator Dave De ruysscher). Tot 11 juni 2012 kan u zich voor dit congres inschrijven via de website: http://www.rechten.vu.nl/comparativelegalhistory. De prijs bedraagt €100 voor niet-leden en €50 voor studenten en doctorandi. Leden van het ESCLH kunnen gratis deelnemen.

 

  • 29 Augustus - 1 september 2012 - 28. Deutscher Notartag (Keulen)

Deze vijfjaarlijkse bijeenkomst kan op een lange traditie terugblikken. Het is het forum voor de Duitse notarissen en brengt deze in contact met talrijke buitenlandse gasten uit de wetenschap, justitie, advocatuur en politiek bij elkaar. Het Historisches Forum (met o.m. Schmoeckel, Condorelli en Frank Roumy) is op vrijdagmiddag 31 augustus van 14.00- 16.00 uur gepland. Daarna is de presentatie van het "Handbuch der Geschichte des deutschen Notariats seit der Reichsnotariatsordnung von 1512".

Het programma valt te consulteren via volgende website: http://www.bnotk.de/1:834/Meldungen/Notartag_2012.html

 

  • 18-22 September 2012 - Congres 'Reception of Law' (Oxford)

Het voorlopig programma en het registratieformulier voor de 66ste bijeenkomst van de Société International Fernand de Visscher pour l'Histoire des Droits de l'Antiquité (SIHDA) zijn beschikbaar gesteld. Het thema is 'Reception of Law' en is bewust breed gehouden. Hoewel elke bijdrage over receptie in welke vorm dan ook worden opgenomen, zijn deze over de receptie van het romeinse recht na 1100 zeer welkom. Op de laatste dag zijn excursies voorzien, waarover later meer.

Het congres gaat door in St Catherine's College en het is zelfs mogelijk om er te verblijven. In het licht daarvan wordt aangeraden een pakket te kiezen en deze zo snel mogelijk te betalen. Verblijf op het college maakt het de organisatie makkelijker om alles in goede banen te leiden.

Het registratieformulier kan elektronisch worden ingevuld en dient teruggestuurd aan fellows.secretary@all-souls.ox.ac.uk. U kan natuurlijk ook zelf het formulier invullen en terugfaxen naar het Fellows' Secretary op het nummer +44 1865 279299. Indien u via de postduif wil werken, stuurt u het ingevuld formulier naar volgende coördinaten: All Souls College, OX1 4AL, Oxford, UK.

 

 

4. Varia

  • Meer rechtshistorici aan de Oostenrijkse Rechtenfaculteit

Achter deze hoopvolle titel schuilt een minder hoopvol bericht. Aan de Oostenrijkse Akademie der Wissenschaften (ÖAW) werden belangrijke organisatorische veranderingen doorgevoerd die ook hun weerslag hadden op rechtshistorisch onderzoek. Het Institut für Rechts- und Verfassungsgeschichte van de Weense Universiteit kreeg er in mei 2012 een afdeling bij omdat het alle medewerkers en onderzoeksprojecten van de Kommission für Rechtsgeschichte Österreichs (KRGÖ) opving nadat deze laatste werd opgeheven door het ÖAW en daarmee 150 jaar rechtshistorisch onderzoek beëindigd werd. Meer over deze evolutie kan u in het online artikel terugvinden dat door Thomas Olechowski werd geschreven.

 

Het IMPRS biedt een doctoraatsbeurs aan vanaf 1 oktober 2012 en dat voor de duurtijd van één jaar met de mogelijkheid om een bijkomend jaar te verkrijgen. Geïnteresseerde kandidaten kunnen hun CV en een projectvoorstel opsturen naar imprs@rg.mpg.de of naar Max-Planck-Institut für europäische Rechtsgeschichte, International Max Planck Research School for Comparative Legal History, Dr. Isabell Ludewig, Hausener Weg 120, 60489 Frankfurt am Main. Meer informatie kan op de webstek van het IMPRS gevonden worden.

Met vriendelijke groet,

Dirk Heirbaut,
Bruno Debaenst,
Marlies Eggermont,
Sebastiaan Vandenbogaerde.


M.m.v.

Wim Decock
Frederik Dhondt
Alain Wijffels

Wilt U bepaalde vragen, mededelingen of aankondigingen van congressen, boeken e.d. over rechtsgeschiedenis of Romeins recht via deze lijst laten verspreiden , mail dan naar een van de editors:

Dirk Heirbaut
Bruno Debaenst
Sebastiaan Vandenbogaerde

De voorgaande nieuwsbrieven kan U vinden op: www.rechtsgeschiedenis.be

Deze boodschap is U toegezonden omdat uw emailadres voorkomt in de lijst van ca. 400 rechtshistorische belangstellenden die bijgehouden wordt door het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Universiteit Gent. Komt uw naam bij vergissing in deze lijst voor en wilt U geen verdere mails over rechtsgeschiedenis ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie. Uw naam zal dan uit de lijst verwijderd worden. Mogen wij de abonnees van de nieuwsbrief vragen steeds de wijziging van hun emailadres mee te delen.