nieuwsbrief rechtsgeschiedenis - maart '11

www.rechtsgeschiedenis.be

Woord Vooraf

 

Beste lezer,

Het eerste punt in deze aflevering van De Courant is de huldebundel ter ere van Paul van Peteghem die nog net de jaarstempel 2010 draagt. Uiteraard konden niet alle vrienden van de gevierde aan dit prachtige boek meewerken, maar het is leuk erop te wijzen dat alle auteurs van dit boek ter ere van een Belg Nederlanders zijn. Zoiets zegt veel over Paul, maar ook over zijn Nederlandse collega's. Hij is erin geslaagd hen te doen vergeten dat hij eigenlijk uit het Zuiden komt. Het proefschrift behandelde dan wel de Raad van Vlaanderen en daarna heeft hij blijk gegeven van een zeer ruime interesse, maar Paul van Peteghem is ook iemand die zich echt geïntegreerd heeft en vele publicaties geschreven heeft over die zo boeiende Nijmeegse en Gelderse rechtsgeschiedenis. Omgekeerd, hebben de Nederlanders hem een ware thuis van academische excellentie én van vriendschap geboden. Zowel aan Paul als aan de collega's die hem eren door hun mooie artikelen aan hem op te dragen: onze welgemeende gelukwensen voor deze prachtige Nederlands-Belgische samenwerking. Uiteraard vergeten we daarbij ook het Nijmeegse Geraard Noodt Instituut niet en al evenmin Chris Coppens, de grote bezieler van de schitterende reeks van dit Instituut. Chris is nog zo een immigrant uit het Zuiden die warm onthaald is door de Nederlandse collega's. Wij wensen Paul en Chris bij deze dan ook te feliciteren voor hun werk in Nederland en hopen dat hun voorbeeld en dat van hun gastvrije Nederlandse collega's ook in de omgekeerde richting veel navolging krijgt.

Dirk Heirbaut, Bruno Debaenst, Bram Van Dael en Sebastiaan Vandenbogaerde

1. Recente Publicaties

   
  • Maarten GUBBELS en Corjo JANSEN (red.), Regio. Rechtshistorische opstellen aangeboden aan dr. P.P.J.L. van Peteghem, Rechtshistorische Reeks van het Gerard Noodt Instituut, dl. 53, Nijmegen, 2010, 298 p.

Op 17 december 2010 werd dr. Paul van Peteghem ter gelegenheid van zijn naderende 65ste verjaardag door (oud-)collegae geëerd met een liber amicorum. In dit initiatief van de sectie rechtsgeschiedenis van de Radboud Universiteit Nijmegen brengen elf auteurs hulde aan de rijke academische carrière van de jubilaris. Hun bijdragen bestrijken het brede terrein van de regionale rechtsgeschiedenis en de verhouding van het Romeinse recht met andere rechtsstelsels. De brede belangstelling van dr. Van Peteghem indachtig, geeft elke auteur een geheel eigen invulling aan het overkoepelende thema. Drs. Maarten Gubbels en prof. mr. Corjo Jansen verzorgden de redactie. Regio is verschenen als deel 53 in de Rechtshistorische Reeks van het Gerard Noodt Instituut en is verkrijgbaar voor € 25,-. Zie hier de inhoudsopgave en verdere info.

 

  • Jacques SAVARY, Le Parfait Négociant, réédition par Edouard Richard, Droz, Genève, 2011. ISBN 978-2-600-01428-1

In 1675 verscheen de eerste editie van wat een bestseller zou worden in het handelsrecht: Jacques Savary’s Le Parfait Négociant. Het boek behandelt een ongewoon groot aantal kwesties en steekt door zijn rijkdom aan thema’s uit boven alle andere werken die toen bestemd waren voor wie een beroep in de handel uitoefende. Talloze instellingen worden erin behandeld: de wisselbrief, de vennootschappen en de grote maatschappijen met vorstelijk privilegie, het faillissement, de makelaars, de tussenpersonen, groot- en kleinhandelaren, maten en gewichten, de boekhouding, de handelsrechtbanken, het arbeidsrecht, de markten, zowel Frankrijk, Europa als de wereld… In Le Parfait Négociant vind je geraffineerde juridische ontleding van de actoren en koopmanstechnieken (wetten, reglementen en rechtspraak), maar het boek getuigt tezelfdertijd van een heel menselijke aanpak, zowel didactisch als moreel. Het boek is ervan doordrongen dat, met Gods believen, een succes nooit geluk brengt als het doel niet eerlijk was. Liefhebbers van gevallen uit de praktijk vinden er veelinformatie in de Parères (consultaties) die het tweede deel van het boek uitmaken. Het werk werd herhaaldelijk herdrukt, wat op het belang ervan wijst. De voorliggende editie is geen gewone facsimile. Het werk werd heruitgegeven, verbeterd en aangepast om hedendaags onderzoek te vergemakkelijken. Er werd een inleiding van meer dan honderd bladzijden aan toegevoegd, alsook een bibliografisch apparaat, talrijke bijlagen met uitleg en een volledig nieuwe index die de twee delen beslaat en vindplaatsen vlot toegankelijk maakt. Juristen, economen, historici, aardrijkskundigen, boekhouders en al wie nieuwsgierigheid opbrengt voor vervlogen dagen, kunnen hier putten uit materies die verwijzen naar een geschiedenis die actueel blijft.
Edouard RICHARD, gespecialiseerd onderzoeker in de geschiedenis van het handels- en koopmansrecht, heeft de nieuwe teksteditie van Le parfait négociant verzorgd, de inleiding en de bijlagen geschreven. De kwesties rond arbeid en tewerkstelling zijn tot stand gekomen in samenwerking met Thierry HAMON, een gespecialiseerd onderzoeker in het corporatief stelsel van het Ancien Regime. Edouard RICHARD en Thierry HAMON zijn beide lid van het Centrum Rechtsgeschiedenis van de Universiteit van Rennes 1.

Voor de folder, klik hier.

 

2. Call For Papers

   
   

3. Kalender

  •   Zo'n 450 jaar geleden stierf humanist en jurist Gabriël Mudaeus (1500-1560). Op 31 maart 2011 om 19u30 bent u van harte welkom in Brecht op de feestelijke viering ter ere van deze beroemde Brechtenaar, in het Gemeenschapscentrum Jan vander Noot in de Mudaeusstraat 9. Gelieve uw komst te bevestigen voor 10 maart 2011 op cultuurdienst@brecht.be of 0032/3/6602830. Op het programma staan onder andere een academische lezing door prof. dr. Jan Papy, een inleidend woord door Martine Slachmuylders, een muzikaal intermezzo van fanfare "Vlijt en Eendracht", een inhuldiging van het beeld, een bezoek aan de tentoonstelling en een receptie in de raadzaal van het oud gemeentehuis.

 

  • Op 12 mei 2011 om 16u15 verdedigt Maurice van Stiphout zijn proefschrift getiteld 'Scheiding van kerk en staat en de ontwikkeling van de kerk tot een zelfstandige geloofsgemeenschap. Studies over de rooms-katholieke kerk vanuit juridisch perspectief (1790-1965). Promotor is: prof.mr. F.T. Oldenhuis, bijzonder hoogleraar religie en recht aan de faculteiten der rechtsgeleerdheid en der godgeleerdheid en godsdienstwetenschap. De leescommissie bestond uit: prof.mr. J.H.A. Lokin (RUG), prof.mr. J.J. Hallebeek (VU en UU) en prof.mr.drs. A.H.M. Dölle (RUG). Tijdens de verdediging zal ook mgr.dr. G.J.N. de Korte, diocesaan bisschop van Groningen-Leeuwarden, historicus en theoloog, opponeren.  
 
   

4. Varia

Frank keverling Buisman meldt dat hij in de Bijdragen en Mededelingen van Gelre 2010, het historisch jaarboek voor Gelderland (Arnhem 2010) op p.115-144 een artikel heeft gepubliceerd onder de titel ‘De advocaten bij het Hof van Gelre en Zutphen. Admissie, studie, herkomst en carrière'. Dat artikel is een bewerking van het artikel dat hij in de themabundel ‘De geschiedenis van de advocatuur in de Lage Landen'( Pro Memorie) heeft gepubliceerd met de vrijwel gelijknamige titel ‘Advocaten bij het Hof van Gelre en Zutphen (1610-1811)' op p.87-119. Het is echter uitgebreid ten aanzien van de plaats van herkomst van de personen die advocaat werden en met meer aandacht voor de carrière van een aantal advocaten. Voorts is de lijst van de advocaten (462) die toegelaten zijn (met plaats van herkomst, plaats en datum promotie en eedsaflegging bij het Hof) nu te vinden op de website van het Gelders Archief, gekoppeld aan de Inventaris van het Hof van Gelre en Zutphen. Hij hoopt dat andere onderzoekers daar hun voordeel mee kunnen doen.

Met vriendelijke groet,

Dirk Heirbaut,
Bruno Debaenst,
Bram Van Dael,

Sebastiaan Vandenbogaerde
M.m.v.
Chris Coppens
Frederik Dhondt
Margreet Duynstee
Sjoerd Faber
Rik Opsommer
Alain Wijffels

Wilt U bepaalde vragen, mededelingen of aankondigingen van congressen, boeken e.d. over rechtsgeschiedenis of Romeins recht via deze lijst laten verspreiden , mail dan naar een van de editors:

Dirk Heirbaut
Bruno Debaenst
Bram Van Dael
Sjoerd Faber
Rik Opsommer
Margreet Duynstee
Chris Coppens

De voorgaande nieuwsbrieven kan U vinden op: www.rechtsgeschiedenis.be

Deze boodschap is U toegezonden omdat uw emailadres voorkomt in de lijst van ca. 400 rechtshistorische belangstellenden die bijgehouden wordt door het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Universiteit Gent. Komt uw naam bij vergissing in deze lijst voor en wilt U geen verdere mails over rechtsgeschiedenis ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie. Uw naam zal dan uit de lijst verwijderd worden. Mogen wij de abonnees van de nieuwsbrief vragen steeds de wijziging van hun emailadres mee te delen.