nieuwsbrief rechtsgeschiedenis - Juni 2014

www.rechtsgeschiedenis.be

 

Woord Vooraf

 

Geachte lezer,

Graag kondigen we aan dat onlangs het eerste nummer van jaargang 2014 van het Tijdschrift voor Privaatrecht  verscheen. Het TPR is voor rechtshistorici een bevriend tijdschrift, want het neemt regelmatig een rechtshistorische bijdrage op (het eerste nummer van 2014 bevat er zelfs twee).

Er is nog meer dat het TPR verbindt met de rechtsgeschiedenis. Meijers lag in 1918 aan de basis van het Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, nog steeds een tijdschrift dat buitenlandse collega’s ons benijden. Na de Tweede Wereldoorlog werd dit tijdschrift tot een symbool van de Nederlands-Belgische samenwerking in de rechtshistorische wereld, toen enkele Belgen de Nederlandse redactieleden kwamen vervoegen. Dit paste voor Meijers in een veel ruimer kader van samenwerking tussen juristen in de Benelux, want hij was ook de initiatiefnemer van de Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland in 1947. Het lag voor de hand dat daar ook een tijdschrift bij hoorde, maar dat was dan wel degelijk het TRG, hoewel dat niet echt een tegenhanger was van de Vereniging. Daarvoor was het nog wachten tot in 1964 het TPR verscheen met een Belgische redactie en een Nederlandse adviesraad. Bijgevolg, is het TRG, het rechtshistorisch tijdschrift, in zekere zin een voorloper en wegbereider geweest voor het TPR, het algemeen juridisch tijdschrift. Kortom, het TPR is ook een tijdschrift voor rechtshistorici, mede door rechtshistorici, ja zelfs, een klein beetje, van rechtshistorici.

Bijgevolg willen we hier dan ook een warme oproep houden om niet enkel op de rechtshistorische tijdschriften een abonnement te nemen, maar ook op het TPR. Dat is overigens een tijdschrift dat zijn geld sowieso waard is. Bij andere tijdschriften zorgt de inflatie voor een stijgende prijs, het TPR kent enkel een inflatie van het aantal bladzijden (de laatste jaargang telde er zelfs meer dan 3000). Desondanks is de prijs van een abonnement in dit millennium constant gebleven. Meer nog, een recente traditie van het TPR is dat het zijn abonnees bij elk lustrum een cadeau geeft dat bijna altijd wel rechtshistorisch van aard is. Bij wijze van voorbeeld noemen we hier: de reprint van De Damhouder, de cumulatieve editie van het Burgerlijk Wetboek en het boek over de hoogste rechtscolleges. Nog beter de rechtshistorici bedienen kan niet !


Met vriendelijke groeten

Dirk HEIRBAUT, Bruno DEBAENST, Stefan HUYGEBAERT, Sebastiaan VANDENBOGAERDE & Maarten VANKEERSBILCK

 

1. Recente Publicaties

  • CAUCHIES Jean-Marie (met DOCQUIER Gilles, Les ordonnances générales de Philippe le Bon (1430-1467), Brussel, FOD Justitie (Recueil des ordonnances des Pays-Bas, 1ste serie, 2de sectie, v. 1), 2013.

Een nieuw boek van de hand van professor Jean-Marie Cauchies (USL, Brussel/UCL) verscheen recent bij de FOD Justitie. Les ordonnances générales de Philippe le Bon (1430-1467) ligt geheel in lijn met de inspanningen van de Koninklijke commissie voor de uitgave der Belgische oude wetten en verordeningen. Professor Cauchies geeft in het boek vijftig verordeningen uit die werden afgekondigd voor het gehele territorium onder Filips de Goede. De uitgave komt er na het werk over de verordeningen van Filips de Stoute door Paul Bonenfant, John Bartier en Andrée Van Niewenhuysen (1965, 1974) en die van Jan zonder Vrees, eveneens door Jean-Marie Cauchies (2001). Uit dezelfde regeerperiode van Filips de Goede zijn ook de verordeningen voor het Hertogdom Brabant, Limburg en de Landen van Overmaas (Philippe Godding, 2005) voorhanden, net als die voor het graafschap Henegouwen (Jean-Marie Cauchies met Gilles Docquier, 2010). Meer informatie over de nieuwe en reeds bestaande uitgaven van de Commissie vindt men op de website.

 

2. Call For Papers

 

  • 29 augustus 2014 - Studiedag: De 'Belle Epoque' van het Belgisch recht (1870 - 1914)(?), Gent

Op vrijdag 29 augustus 2014 organiseert Bruno Debaenst een studiedag over de 'Belle Epoque' van het Belgisch recht. Wat hiermee bedoeld wordt, kunt U nalezen in de Call for papers die U hier online kunt vinden. U kunt voorstellen tot lezing indienen bij Bruno Debaenst tot en met 6 juni 2014.

 

  • 16 - 20 september 2014 - Congres van de Société Internationale Fernand De Visscher pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité: Principe et regula iuris, Napels

De website over het congres van de Société Internationale Fernand De Visscher pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité (SIHDA) is bij deze online. Via de website is inschrijven voor het congres mogelijk en men vindt er ook praktische informatie. Zo leest men er onder andere over de mogelijke uitstappen naar Pompei en het Museo dei Coralli Liverino, de Campi Flegrei, Ravello of Napels. Er is ook meer recente informatie voorhanden, met betrekking tot hotelreservaties en de openingsceremonie. Papervoorstellen met titel en abstract zijn welkom tot 30 juni.

 

  • 11-12 februari 2015, 'La Gazette des tribunaux'. Laboratoire et miroir de la littérature (1825-1870), Rouen/Parijs.

Onder leiding van Sylvain Ledda en Sophie Vanden Abeele-Marchal vindt op 11 en 12 februari 2015 in de Université de Rouen/Université de Paris-Sorbonne een colloquium plaats over de Gazette des tribunaux als een van de belangrijkste juridische tijdschriften in Frankrijk. Haar ontstaan in 1825 past binnen de postrevolutionaire democratisering van justitie, waarbij de fascinering bij het grote publiek voor faits divers haar succes verzekerde. De Gazette vernieuwde fundamenteel de wijze waarop justitie gemediatiseerd werd, zowel in beelden als in narratieve structuren. Het colloquium wil een interdisciplinaire benadering van de Gazette realiseren, met bijzondere aandacht voor de fictionalisering; recht en gerecht volgens de Gazette; haar auteurs; de genres; en de criminele cultuur en beeldvorming die er uit voortkomEN. Geïnteresseerden kunnen een voorstel indienen tot 1 september 2014 via sylvain.ledda@univ-rouen.fr en sophie.vanden_abeele@paris-sorbonne.fr.

 

3. Kalender

 
  • 4 juni 2014 - Bijeenkomst over de actuele relevantie van rechtsgeschiedenis, Utrecht

Op woensdag 4 juni 2014, tussen 16.00 en 17.30, organiseert de Afdeling Staatsrecht, bestuursrecht en rechtstheorie van de Universiteit Utrecht in samenwerking met het Montaignecentrum, rechtshistorisch genootschap Salvius Julianus en Ars Aequi Libri een korte bijeenkomst waarop de waarde van rechtshistorisch onderwijs en onderzoek nader zal worden onderzocht.

De bijeenkomst vindt plaats in Utrecht, Achter Sint Pieter 200 (Raadzaal). Meer info over de spreker en de bijeenkomst zelf kan u hier vinden.

 

  • 5 juni 2014 - afscheidscollege van Prof. dr. Bernard H. Stolte ter gelegenheid van zijn afscheid als hoogleraar Byzantijns recht, Groningen

Dit college zal doorgaan op donderdag 5 juni om 16.15 in the Lutherse kerk, Haddingestraat 23, 9711 KC Groningen. De volledige uitnodiging kan u hier vinden.

 

  • 24 juni 2014 - Inaugurele rede prof. Giuseppe Falcone, Rijksuniversiteit Groningen

Op 24 juni 2014 zal prof. Giuseppe Falcone zijn inaugurele rede houden ter ere van de aan hem gegunde H.J. Scheltemaleerstoel voor Byzantijns Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Voorafgaand aan dit heuglijke feit organiseert de sectie Rechtsgeschiedenis in samenwerking met de Universiteit van Palermo (Italië) een symposium over Byzantijns Recht. Dit zal gehouden worden op maandag 23 en dinsdag 24 juni 2014 te Groningen in de Senaatskamer (Academiegebouw), Broerstraat 5.

Het volledige programma kan u hier raadplegen.

 

  • 29 augustus 2014 - Studiedag: De 'Belle Epoque' van het Belgisch recht (1870 - 1914)(?), Gent

Op vrijdag 29 augustus 2014 organiseert Bruno Debaenst een studiedag over de 'Belle Epoque' van het Belgisch recht. Wat hiermee bedoeld wordt, kunt U nalezen in de Call for papers die U hier online kunt vinden. U kunt voorstellen tot lezing indienen bij Bruno Debaenst tot en met 6 juni 2014.

 

  • 7-11 september 2014 - Deutscher Rechtshistorikertag, Tübingen

    De eerstvolgende Deutscher Rechtshistorikertag vindt plaats van 7 tot 11 september 2014 in Tübingen, in de Neue Aula. Een exclusief orgelconcert voor de gasten van het congres wordt georganiseerd in de Stiftskirche, naast onder meer een ontvangst door de burgemeester. Het volledige programma staat reeds online.

 
  • 16 - 20 september 2014 - Congres van de Société Internationale Fernand De Visscher pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité: Principe et regula iuris, Napels

De website over the congres van de Société Internationale Fernand De Visscher pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité (SIHDA) is bij deze online. Via de website is inschrijven voor het congres mogelijk en men vindt er ook praktische informatie. Zo leest men er onder andere over de mogelijke uitstappen naar Pompei en het Museo dei Coralli Liverino, de Campi Flegrei, Ravello of Napels.

 

  • 29 – 30 november 2014 – The Historical Origins of International Criminal Law, New Dehli

Onder de titel The Historical Origins of International Criminal Law organiseert het Forum for International Criminal and Humanitarian Law twee rechtshistorische congressen. Na het congres in Hong Kong van 1 en 2 maart over historische processen en gebeurtenissen uit het internationaal strafrecht tot de periode na de tweede wereldoorlog, volgt in New Dehli op 29 en 30 november een congres over de meer recente geschiedenis. Dit congres gaat op zoek naar het gemeenschappelijke hinterland van het internationaal strafrecht en wordt mede georganiseerd door het Centre for International Law Research and Policy, het European University Institute (Department of Law), Peking University en Waseda University Law School.

 

  • 11-12 december 2014, Les avocats en temps de guerre. Représentations d’une profession face à la crise, Nice.

Sinds het optreden van Demosthenes en Cicero is de advocaat, meer dan louter een lid van een juridische beroepsgroep, ook een burger en politieke actor met een sociale rol. Met die gedachte in het achterhoofd wil het E.R.M.E.S., de organisator van dit internationaal colloquium, zich toespitsen op de figuur van de advocaat in tijden van oorlog, los van welke periode dan ook, in de Frans-Italiaanse context.

Het programma kan u hier raadplegen.

 

  • 11 - 12 december 2014, Belgisch-Nederlands Rechtshistorisch Colloquium, Brussel.

 

 

 

 

 

 

4. Varia

  • Op 13 juni 2014 om 16u30 geeft Glenn Steenhouwer (Vrije Universiteit Brussel) een causerie in het Gentse Instituut voor rechtsgeschiedenis (Universiteitstraat 4, aud. A) over ‘Arbeidsconflicten in de Brusselse horeca van 1910 tot 1940, een rechtshistorische benadering’:

De geschiedenis van arbeidsrelaties in hotels, restaurants en cafés heeft tot zeer recent niet de aandacht gekregen die zij verdient. Historici die arbeid bestuderen, richten zich in de eerste plaats op de nijverheid (zelden op handel en diensten) en schrijven veeleer een politieke geschiedenis van arbeid: over besluitvorming, vakbonden en patronale organisaties. De dagelijkse gang van zaken op de werkvloer zoals de totstandkoming van arbeidsovereenkomsten, de voorwaarden waaronder arbeid wordt geleverd en de geschreven en ongeschreven regels die daarmee gepaard gaan, liggen vaak buiten het bereik van de geschiedschrijver. Om vat te krijgen op het alledaagse leven in de horeca maakt historicus Glenn Steenhouwer dankbaar gebruik van de vonnissen van de Brusselse Werkrechtersraad. Het is sedert de Wet van 15 mei 1910 dat in België ook koks, kelners en maîtres d’hôtel klacht kunnen neerleggen bij de Raad. Wat de vonnissen van de Brusselse werkrechters ons leren over de manier waarop arbeidsrelaties in de horeca worden vormgegeven, zal centraal staan tijdens deze causerie.

Glenn Steenhouwer (°1990) studeerde Geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel. In januari 2013 studeerde hij af met een verhandeling over de deportatie van Belgische politieke gevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sinds mei 2013 is Glenn Steenhouwer lid van de multidisciplinaire onderzoeksgroep FOST (Social & Cultural Food Studies). Onder begeleiding van prof. dr. Patricia Van den Eeckhout doet hij er onderzoek naar de geschiedenis van arbeid en arbeidsrelaties in de Brusselse horeca tijdens het interbellum.

Iedereen welkom, graag een seintje aan Karin.Pensaert@ugent.be.

 
 

Met vriendelijke groet,

Dirk Heirbaut,
Bruno Debaenst,
Sebastiaan Vandenbogaerde,
Maarten Vankeersbilck.

 


M.m.v.

Frederik Dhondt
Alain Wijffels

Wilt U bepaalde vragen, mededelingen of aankondigingen van congressen, boeken e.d. over rechtsgeschiedenis of Romeins recht via deze lijst laten verspreiden , mail dan naar een van de editors:

Dirk Heirbaut
Bruno Debaenst
Sebastiaan Vandenbogaerde
Maarten Vankeersbilck

 

De voorgaande nieuwsbrieven kan U vinden op: www.rechtsgeschiedenis.be

Deze boodschap is U toegezonden omdat uw emailadres voorkomt in de lijst van ca. 400 rechtshistorische belangstellenden die bijgehouden wordt door het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Universiteit Gent. Komt uw naam bij vergissing in deze lijst voor en wilt U geen verdere mails over rechtsgeschiedenis ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie. Uw naam zal dan uit de lijst verwijderd worden. Mogen wij de abonnees van de nieuwsbrief vragen steeds de wijziging van hun emailadres mee te delen.