nieuwsbrief rechtsgeschiedenis - Juni 2015

www.rechtsgeschiedenis.be
Recente Publicaties - Call For Papers - Kalender - Varia
 

Woord Vooraf

Geachte lezer,

Een tijdje geleden meldden we in de Courant het verschijnen van een nieuwe editie van het Dictionnaire historique des juristes français. Voor Duitsland bestaan twee gelijkaardige boeken. De Italianen beschikken ook over een recente Dizionario encyclopedico van juristen en voor Spanje bestaat een, zo mogelijk, nog indrukwekkender naslagwerk. (Al is het wel lastig om het te bewonderen in de Lage Landen, want dit is niet meteen een werk dat in onze bibliotheken te vinden is.) Een mooi boek is ook 'Zestig juristen' dat biografische nota’s geeft van Nederlandse juristen, zij het dat dit ondertussen ook al uit 1987 dateert. Dat is natuurlijk nog altijd beter dan voor België. Het enige ‘bio-bibliografisch overzicht’ van juristen is de Bibliotheca Belgica Juridica van Dekkers uit 1951. Sindsdien is toch nogal wat baanbrekend onderzoek verricht over bv. Lessius. Dekkers ging ook niet verder dan 1800, zodat zelfs de grootste namen van na 1800, zoals Laurent, Picard, De Page of Dekkers uit de boot vallen. Tot overmaat van ramp was de Bibliotheca Belgica Juridica een dusdanig titatenwerk dat het te veel bleek voor één persoon. Onvermijdelijk traden er vergissingen op. Het kan voorkomen dat één jurist er plots twee zijn geworden of, omgekeerd, dat twee personen met dezelfde familienaam samengevoegd zijn. Misschien is de tijd gekomen om eens na te denken over een nieuwe versie, hetzij voor België alleen, hetzij in samenwerking met Nederland?

Met vriendelijke groeten,

Dirk HEIRBAUT, Bruno DEBAENST, Stefan HUYGEBAERT, Sebastiaan VANDENBOGAERDE, Maarten VANKEERSBILCK, Amélie VERFAILLIE en Alain WIJFFELS.

 

1. Recente Publicaties

  • DHONDT Frederik, Balance of Power and Norm Hierarchy: Franco-British Diplomacy after the Peace of Utrecht, Brill, 2015, 636 p.

    Balance of Power and Norm Hierarchy: Franco-British Diplomacy after the Peace of Utrecht biedt een gedetailleerde studie van de Franse en Britse diplomatie in het tijdperk van ‘Walpole en Fleury’. Na het overlijden van Lodewijk XIV werden internationale betrekkingen in Europa gedomineerd door de tandem tussen James Stanhope en Guillaume Dubois. Hun alliantie was gericht op het amenderen en uitbreiden van het vredeswerk van de verdragen van Utrecht, Rastatt en Baden. Een grondige analyse van omvangrijk primair archiefmateriaal brengt de praktische juridische argumentatie aan het licht tussen Hampton Court en Versailles. ‘Balance of power’ of ‘tranquillité de l’Europe’ waren eigenlijk metaforen voor de dominantie van verdragen boven zelfs de meest fundamentele nationale normen. Een onweerstaanbare logica van normenhiërarchie liet toe om de vrede in Europa te bewaren.

  • DEBLAUWE Rik, Het Recht van Terugkeer of de Anomale Erfopvolging, Knops Publishing, 2014, 687 p.

    Van de hand van Rik Deblauwe, advocaat bij Tiberghien advocaten en wetenschappelijk actief als redactielid en/of auteur van diverse juridische en fiscale tijdschriften, verscheen vorig jaar het boek Het Recht van Terugkeer of de Anomale Erfopvolging. Over het wettelijk recht van terugkeer, dat te maken heeft met schenkingen van ouders aan kinderen die later vroeger dan de ouders komen te overlijden, was weinig geschreven de laatste jaren. Er is dan ook weinig rechtspraak. In dit boek wordt teruggegaan naar de oorsprong van dat recht, hetgeen resulteerde in een wandeling door de wondere wereld van het Romeinse huwelijksgoederenrecht: een kennismaking met auteurs die 2000 tot 1500 jaar geleden leefden en werkten, schreven, lesgaven en dicteerden. Daarna volgt de evolutie in het Frankrijk van vóór de revolutie, tijdens die revolutie en in het Burgerlijk Wetboek, om uiteindelijk in de hedendaagse situatie te belanden. Meer informatie over dit boek vindt u op de website van de uitgeverij Knops.

 

  • DELAFONTAINE Ramses, Historians as Expert Judicial Witnesses in Tobacco Litigation. A Controversial Legal Practice, Springer, 2015, 453 p.

    Historicus Ramses Delafontaine stelt in zijn boek zijn bijzonder geëngageerd onderzoek naar een controversiële juridische praktijk voor, namelijk de historicus als expert-getuige in rechtszaken. De focus in het boek ligt op tabaksprocessen in de Verenigde Staten, waarin 50 historici hebben getuigd in 314 rechtszaken van 1986 tot 2014. Daarbij onderzoekt de auteur het gebruik van historische argumenten in de rechtbank en gaat hij na hoe een juridische context historische narratieven en discours in de forensische geschiedenis beïnvloedt.

    Meer info is te vinden op de website van de uitgever.

 

 

2. Call For Papers

  • 27 juli - 7 augustus 2015 - Max Planck Summer Academy for Legal History 2015 'Cultural Translation of Law'

De Max Planck Summer Academy for Legal History biedt een selecte groep van gemotiveerde beginnende onderzoekers, gewoonlijk doctoraatsstudenten, de gelegenheid om zich te verdiepen in de methodologie en principes van rechtshistorisch onderzoek. Daarbij zijn twee modules voorzien die gedurende twee weken zullen plaatsvinden. De eerste biedt een inleiding tot de studie van bronnen, methodologische principes, theoretische modellen en controversiële onderzoeksthema’s binnen de rechtsgeschiedenis. De tweede voorziet de kans voor de deelnemers om te discussiëren over een specifiek onderwerp en een eigen benadering tot dit thema te ontwikkelen. Mogelijke deelnemers dienen een CV, motivatiebrief en ontwerp van onderzoek door te sturen naar summeracademy@rg.mpg.de.

Alle informatie en voorwaarden kan u vinden op de website van het Max-Planck-Institut für europäische Rechtsgeschichte.

  • 29 - 30 oktober 2015, Codificational achievements and failures in the 19th-20th century, Szeged, Hongarije

Het departement Hongaarse Rechtsgeschiedenis binnen de Rechtenfaculteit van de Universiteit van Szeged organiseert een internationaal rechtshistorisch congres onder de titel Codificational achievements and failures in the 19th-20th century. Dit gaat door op 29 en 30 oktober 2015 in Szeged, Hongarije. Mária Homoki-Nagy, hoofd van het departement en Norbert Varga, organisator, verwachten papers die handelen over codificatieprocessen, -verwezenlijkingen en –mislukkingen, en ook doctoraatsstudenten zijn welkom. Titel en abstract van maximum 3000 tekens kunnen worden verstuurd naar vargan@juris.u-szeged.hu.

  • December 2016 - “Congo at war(s)”, speciale editie van Journal of Belgian History

In de herdenkingsactiviteiten naar aanleiding van de Eerste Wereldoorlog is de globale dimensie helaas te vaak ondervertegenwoordigd. Dit geldt ook voor de Afrikaanse dimensie en meer in het bijzonder de Congolese. Het onderzoek dat reeds gevoerd werd naar Congo’s plaats in de Eerste Wereldoorlog dateert reeds uit de jaren tachtig en vroeger. De toegankelijkheid van nieuwe archieven en de formulering van nieuwe onderzoeksvragen die verder gaan dan het louter militaire, bieden dan ook de gelegenheid om de geschiedenis van Congo in deze oorlog opnieuw te evalueren, via een andere kijk op de gebeurtenissen. Aan de hand van de speciale editie wil het tijdschrift nog niet gepubliceerde bijdragen over de oorlogservaringen van Belgisch Congo onder de aandacht brengen (en bij uitbreiding eventueel van Rwanda en Burundi). Aan bod zullen thema’s komen zoals neutraliteit, koloniaal bestuur, politieactiviteiten, dwangarbeid, e.d.m.

Alle informatie zoals de voorwaarden voor (actieve) participatie en deadlines kunnen online geraadpleegd worden.

3. Kalender

  • 12 juni 2015 - Conferentie “La gestion de l’altérité. Colonialisme et droit international dans l’Europe du XIXe siècle”, Lille

Het Centre d’Histoire Judiciaire van de Université Lille 2 organiseert op vrijdag 12 juni de conferentie "La gestion de l'altérité, Colonialisme et droit international dans l'Europe du XIXe siècle", met professor Luigo Nuzzo van de Universiteit van Lecce. De conferentie start om 10 uur en vindt plaats in de rechtsfaculteit van Lille, in zaal Guy Debeyre (1 PLace Déliot, 59000 Lille).

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met silviafalconieri@gmail.com

  • 12 juni 2015 - Openbare verdediging door Dimitri Roden van zijn proefschrift ‘In naam van het Duitse volk! Het Duitse krijgsgerecht en de openbare orde in bezet België (1940-1944)', Gent

Op vrijdag 12 juni 2015 zal Dimitri Roden zijn proefschrift verdedigen. Dit zal plaatsvinden in Filmzaal Plateau, Paddenhoek 3 te Gent en begint om 17 uur (voorziene duur: 2 uur).

Gelieve uw aanwezigheid te melden op dr@Breendonk.be.

  • 27 - 31 juli 2015 - 14th International Congress for Eighteenth-Century Studies, Rotterdam

Het International Congress for Eighteenth-Century Studies wordt dit jaar georganiseerd door het Organizing Committee van de Dutch-Belgian Society of Eighteenth-Century Studies (DBSECS), die de organisatie delegeerden naar de International Society of Eighteenth Century Studies (ISECS). Als locatie werd gekozen voor de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Met Nederland als gastland werd het thema dit jaar de ontwikkeling van het economisch denken en de economische praktijk onder de titel Opening Markets: Trade and Commerce in the Eighteenth Century. Op het congresprogramma staan lezingen over economische, intellectuele en literatuurgeschiedenis, maar ook rechtshistorici zullen in het grote aanbod aan panels en sessies hun gading vinden met lezingen over diplomatieke en rechtsgeschiedenis. Alle mogelijke informatie vindt men op de uitgebreide congreswebsite.

De organisatie is nog op zoek naar vrijwilligers voor de registratiedesk. Naast een reisonkostenvergoeding krijgen zij ook gratis toegang tot het volledige wetenschappelijke programma. Geïnteresseerden worden gevraagd spoedig contact op te nemen met Ivo Nieuwenhuis.

  • 10 - 11 september 2015 - Conferentie ‘Law and Language in the Middle Ages’, Kopenhagen

Van 10 tot 11 september 2015 vindt in Kopenhagen de conferentie ‘Law and Language in the Middle Ages’ plaats. Deze interdisciplinaire conferentie over middeleeuwse rechtsgeschiedenis, georganiseerd door de Royal Academy for Science and Letters van Kopenhagen, zal thema’s aansnijden zoals onder meer de relatie tussen het recht en de rechtspraktijk in een linguïstische context, de problemen en mogelijkheden bij de vertaling van het recht naar modern Engels of naar andere moderne talen en de toepassing van de juridische taal in andere domeinen.

De deadline voor registratie ligt vast op 4 september 2015.

Meer informatie is te vinden op de website van de instelling.

  • 10 - 12 september 2015 - Workshop op de XI ESIL Annual Conference "The Judicialization of International Law - A Mixed Blessing?", Oslo

Alle informatie over de inhoud van de workshop kan u terugvinden op de webstek van de ESIL Interest Group for International Law.

  • 24 - 25 september 2015 - Summer School ‘Juridische archieven en open source databanken’, Faculté de droit de l’Université Lille2, Lille

De Université de Lille2 organiseert een summer school van 24 tot 25 september 2015 met als thema ‘Juridische archieven en open source databanken’. Ze gaat door in Lille zelf. Door hun numerieke overvloed en hun rijke inhoud zijn juridische archieven een geliefde bron voor onderzoekers van de Sociale en Menswetenschappen. De inhoud van het archief is echter heel uiteenlopend. Al de uiteenlopende gegevens, zoals data, namen van personen, plaatsen en dergelijke meer kunnen in een databank op een toegankelijke manier worden opgeslagen. Het doel van de Summer School bestaat er in de deelnemers duidelijk te maken dat open source databanken een oplossing kunnen zijn. Centraal zullen de juridische archieven van het Ancien Régime van verschillende Europese gebieden zijn, met de mogelijkheid ook in te gaan op de latere periode.

Voor meer praktische informatie kunt u terecht op deze link.

  • 5 - 9 oktober 2015 - Conference of the Southern African Society of Legal Historians, Sun City, South Africa

De Southern African Society of Legal Historians organiseert een conferentie van 5 tot 9 oktober 2015 met als thema “Legislation in the Western legal tradition”. Dit thema biedt ruimte voor reflectie over een breed scala aan onderwerpen in rechtshistorisch perspectief.

De volledige aankondiging alsook alle praktische informatie kan u hier vinden.

4. Varia

  • MADDLAIN project (CegeSoma, Koninklijke Bibliotheek & Rijksarchief)

Recent startte het digitaliseringsproject MADDLAIN. MADDLAIN heeft tot doel een analyse uit te voeren van de gebruiken en noden van de verschillende doelpublieken van de instellingen uit de pool documentatie van de Federale Wetenschappelijke Instellingen (CegeSoma, Koninklijke Bibliotheek, Rijksarchief) op het vlak van toegang tot digitale gegevens. Het project bestaat uit drie componenten: een studie aangaande de algemene toegang tot digitale informatie; een studie over de e-learning praktijken van universiteitsstudenten uit de geesteswetenschappen; en een studie gericht op het gebruik van virtuele onderzoeksomgevingen door onderzoekers uit de geesteswetenschappen.

  • Op vrijdag 24 april 2015 ontving prof. mr. Laurens Winkel de onderscheiding van Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Deze hoge eer kwam hem toe ten gevolge van een combinatie van wetenschappelijke en maatschappelijke verdiensten, waaronder met name ook academisch commissiewerk in binnen- en buitenland.

Met vriendelijke groet,

Dirk Heirbaut,
Bruno Debaenst,
Stefan Huygebaert,
Sebastiaan Vandenbogaerde,
Maarten Vankeersbilck,
Amélie Verfaillie.

M.m.v.

Frederik Dhondt
Alain Wijffels

Wilt U bepaalde vragen, mededelingen of aankondigingen van congressen, boeken e.d. over rechtsgeschiedenis of Romeins recht via deze lijst laten verspreiden, mail dan naar een van de editors:

Dirk Heirbaut
Bruno Debaenst
Sebastiaan Vandenbogaerde
Maarten Vankeersbilck

 

De voorgaande nieuwsbrieven kan U vinden op: www.rechtsgeschiedenis.be

Deze boodschap is U toegezonden omdat uw emailadres voorkomt in de lijst van ca. 400 rechtshistorische belangstellenden die bijgehouden wordt door het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Universiteit Gent. Komt uw naam bij vergissing in deze lijst voor en wilt U geen verdere mails over rechtsgeschiedenis ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie. Uw naam zal dan uit de lijst verwijderd worden. Mogen wij de abonnees van de nieuwsbrief vragen steeds de wijziging van hun emailadres mee te delen.