|
|
Woord Vooraf
Over Brugse toeristen, Magna Carta en Nelson Mandela
Geachte lezer,
Wie dezer dagen door het mooie Brugge kuiert, kan daar in een van de vele winkeltjes voor toeristen een ‘rechtshistorisch’ kussen kopen. Een ervan toont Jan Zonder Land die de Magna Carta ondertekent. Vele rechtshistorici zullen het motief wel herkennen, want de makers van dit kussen en de organisatoren van de laatste British Legal History Conference hebben zich door hetzelfde schilderij uit de negentiende eeuw laten inspireren. Verbazingwekkend genoeg verkoopt dit kussen als zoete broodjes, want vooral de Engelstalige toerist heeft graag een herinnering aan Magna Carta. De Engelsen vieren 800 jaar Magna Carta uitgebreid en verkondigen dit jaar nog meer dan anders luidop dat de rest van de wereld democratie en mensenrechten aan hen te danken heeft. Belgen en Nederlanders kunnen daarbij enkel meewarig het hoofd schudden. De Vlamingen hadden de grote principes van het middeleeuwse constitutionalisme en parlementarisme al in 1127-1128 in de praktijk gebracht, de Brabantse geschiedenis staat vol teksten als Magna Carta en ook in de andere gewesten der oude Nederlanden zijn er genoeg van dit soort documenten terug te vinden. De Friezen voelden zich trouwens sowieso al vrij van in het begin. De Republiek der Verenigde Provinciën was op vele vlakken een groter voorbeeld voor de Verenigde Staten (de naam alleen al) dan het Verenigd Koninkrijk en zo kunnen we doorgaan. Ook de rest van Europa heeft een rijke traditie die veel ouder is dan de Engelse. Als voorbeeld volstaan de Spaanse fueros en de Cortes de León. Zo verschrikkelijk bijzonder is Magna Carta dus niet. Blijft wel dat de Engelsen er op meesterlijke wijze in slagen om de inhoud van het document aan anderen te verkopen en dat terwijl zijzelf er in de praktijk weinig belang aan hechten. De tentoonstelling over de Magna Carta in de British Library, die nog loopt tot 1 september, moet daarom als laatste groot moment van Magna Carta verwijzen naar de Rivonia speech van Nelson Mandela uit 1964. (Veel heeft die verwijzing naar Magna Carta en zijn lof voor Engeland en de VS hem niet geholpen. Voor de Engelsen en Amerikanen gold hij als een terrorist. In de Verenigde Staten bleef hij dat zelfs officieel tot 2008.) Misschien moeten Belgische en Nederlandse rechtshistorici toch wat meer propaganda maken voor de Lage Landen als een bakermat van grondwetten en parlementen...
Met vriendelijke groeten,
Dirk HEIRBAUT, Bruno DEBAENST, Stefan HUYGEBAERT, Sebastiaan VANDENBOGAERDE, Maarten VANKEERSBILCK, Amélie VERFAILLIE en Alain WIJFFELS.
|
1. Recente Publicaties
|
|
-
VAN PETEGHEM, P.P.J.L., De Nederlanden en het Vrijgraafschap Bourgondië tussen paus en keizer. De rol van het apostolische indult in de staatkundige centralisatie en desintegratie onder Karel V, Deventer, Wolters Kluwer, 2015, 744 p.
Dit boek is de handelseditie van het proefschrift dat Paul van Peteghem succesvol verdedigde begin juni 2015. Hij bestudeerde de indulten ten tijde van Karel V. Indulten waren voorrechten, waarbij de paus aan Karel V als meervoudig landsheer in onze gewesten toestond om voorstellen tot kerkelijke benoemingen te verrichten.
Een nadere analyse van deze indultenpraktijk draagt bij aan het inzicht waarom de invloed van het recht op de vroegmoderne staatsvorming in de wetenschappelijke literatuur tot nu toe onderbelicht is gebleven.
Het boek is onder meer online te koop via de website van Kluwer en kost €69.
|
 |
- DE RUYSSCHER, D.; CAPPELLE, K.; COLETTE, M; DESEURE, B. & VAN ASSCHE, G. (red.), Rechtsgeschiedenis op nieuwe wegen / Legal history, moving in new directions, Antwerpen, Maklu, 2015, 433 p.
Het Belgisch-Nederlands Rechtshistorisch Colloquium werd voor de eenentwintigste keer gehouden op elf en twaalf december 2014 aan de Vrije Universiteit Brussel.
Dit boek bundelt de verhandelingen die daar werden gepresenteerd. Ze bieden een staalkaart van de diverse domeinen die rechtsgeschiedenis vandaag bestrijkt. Vooral de rijkdom inzake methodologie springt in het oog. Er is volop aandacht voor de juridische praktijk, zowel in haar vormende facetten als wat de toepassing van wetten en verdragen betreft. De grenzen tussen politieke en rechtsgeschiedenis vervagen. Daarnaast is vergelijkende rechtsgeschiedenis sterk in opmars. De nieuwe wegen die rechtshistorici inslaan voeren tot ver buiten de landsgrenzen.
Thema’s die in het boek aan bod komen betreffen niet alleen het Romeinse recht en het “oud-vaderlandse” recht van de Nederlanden, maar evengoed Corsica, Engeland, Zuid-Amerika en koloniale mandaatgebieden. Rechtshistorici doen vandaag onderzoek naar organisaties van experten, naar juridische tijdschriften, de diplomatieke praktijk en het politiek-filosofisch discours. Uit dit boek komt het bloeiende karakter van rechtshistorisch onderzoek in de Nederlanden ruim naar voren.
Met bijdragen van P. Nève, B. Deseure, M. Colette, R. Kubben, L. van den Berge, M. Reijntjes, S. Vandenbogaerde, B. Debaenst, M. Castelein, W. Druwé, B. Lagasse, A. Parise, S. Musa, F. Dhondt, I. Van Hulle en M. van der Linden.
Inhoudstafel
Redactioneel
Het boek is online te koop via de website van uitgever Maklu voor €69,50.
|
|
2. Call For Papers
De universiteiten van Paris I Panthéon-Sorbonne en Lille III Charles de Gaulle organiseren een PhD workshop onder de titel “Le pouvoir exécutif et la loi Réceptions, réinterprétations, réécritures (1789-1804)”. Deze studiedag focust op de afstand tussen de letter van de wet en haar uitvoering, voor de periode tussen Franse revolutie en Code civil. De focus ligt daarbij op teksten van de uitvoerende macht op alle niveaus (van lokaal tot centraal) zoals koninklijke afkondigingen, besluiten van het conseil exécutif provisoire en het Directoire, ministeriële rondzendbrieven, beslissingen van de corps administratifs (communes, districten, departementen).... De organisatie onderscheidt twee grote thematische blokken: een eerste over de verschillende vormen van “receptie” van de wet zoals te zien in de akten van de uitvoerende macht, en een tweede over de circulatie en circulariteit van diezelfde akten, met aandacht voor de verschillende niveaus waarop de wet wordt toegepast.
Voorstellen van ca. 2000 tekens kunnen verzonden worden tot 15 september 2015 naar j.e.appliquerlaloi@gmail.com.
- December 2016 - “Congo at war(s)”, speciale editie van Journal of Belgian History
In de herdenkingsactiviteiten naar aanleiding van de Eerste Wereldoorlog is de globale dimensie helaas te vaak ondervertegenwoordigd. Dit geldt ook voor de Afrikaanse dimensie en meer in het bijzonder de Congolese. Het onderzoek dat reeds gevoerd werd naar Congo’s plaats in de Eerste Wereldoorlog dateert reeds uit de jaren tachtig en vroeger. De toegankelijkheid van nieuwe archieven en de formulering van nieuwe onderzoeksvragen die verder gaan dan het louter militaire, bieden dan ook de gelegenheid om de geschiedenis van Congo in deze oorlog opnieuw te evalueren, via een andere kijk op de gebeurtenissen. Aan de hand van de speciale editie wil het tijdschrift nog niet gepubliceerde bijdragen over de oorlogservaringen van Belgisch Congo onder de aandacht brengen (en bij uitbreiding eventueel van Rwanda en Burundi). Aan bod zullen thema’s komen zoals neutraliteit, koloniaal bestuur, politieactiviteiten, dwangarbeid, e.d.m.
Alle informatie zoals de voorwaarden voor (actieve) participatie en deadlines kunnen online geraadpleegd worden.
- Journal of the history of International Law/Revue d'histoire du droit international
De hoofdredacteur van het Journal of the history of International Law/Revue d'histoire du droit international lanceerde een oproep voor bijdragen. Het tijdschrift, onder leiding van Anne Peters (hoofdredactrice), Randall Lesaffer en Emmanuelle Tourme Jouannet, is interdisciplinair opgevat en handelt over de geschiedenis van het internationaal recht. Het bevindt zich aan de top van de internationaalrechtelijke periodieken en wordt regelmatig geraadpleegd door internationale juristen met een interesse in de geschiedenis van hun vakgebied. Het biedt een forum voor de rechtsleer die een historische benadering van het internationaal recht - in de meest brede zin van het woord - neemt.
Het Journal staat open voor inzendingen uit de hele academische gemeenschap en hanteert double blind peer review ter beoordeling van de bijdragen. Alle manuscripten worden na inzending aan en pre-screening door de redacteuren aan één of twee anonieme referenten voorgelegd. Artikelen moeten in het Engels of het Frans worden ingediend en worden onderzocht op basis van hun intellectuele kwaliteit, originaliteit en hun belang voor de vooruitgang van de wetenschap. De redactie heeft besloten een algemene oproep tot inzending van bijdragen te lanceren en nodigt geïnteresseerden uit om een bijdrage voor publicatie te overhandigen. Het manuscript mag evenwel niet meer dan 14.000 woorden bedragen, inclusief voetnoten, en wordt begeleid door een abstract dat bestaat uit maximaal 150 woorden (aangeleverd in een apart bestand). Verder leveren auteurs - in een apart bestand - gegevens aan omtrent hun huidige affiliatie, hun e-mailadres, volledige adres en telefoonnummer waar ze kunnen worden bereikt, en een korte biografie.
Alle bestanden en eventuele correspondentie moeten worden gericht aan submissions.jhil@mpil.de (ter attentie van Dr. Mieke van der Linden). Meer informatie is te vinden via de website van het Max Planck Instituut voor Publiek en Internationaal recht te Heidelberg (www.mpil.de).
|
| |
|
3. Kalender
- 10 - 11 september 2015 - Conferentie ‘Law and Language in the Middle Ages’, Kopenhagen
Van 10 tot 11 september 2015 vindt in Kopenhagen de conferentie ‘Law and Language in the Middle Ages’ plaats. Deze interdisciplinaire conferentie over middeleeuwse rechtsgeschiedenis, georganiseerd door de Royal Academy for Science and Letters van Kopenhagen, zal thema’s aansnijden zoals onder meer de relatie tussen het recht en de rechtspraktijk in een linguïstische context, de problemen en mogelijkheden bij de vertaling van het recht naar modern Engels of naar andere moderne talen en de toepassing van de juridische taal in andere domeinen.
De deadline voor registratie ligt vast op 4 september 2015.
Meer informatie is te vinden op de website van de instelling.
- 10 - 12 september 2015 - Workshop op de XI ESIL Annual Conference "The Judicialization of International Law - A Mixed Blessing?", Oslo
Alle informatie over de inhoud van de workshop kan u terugvinden op de webstek van de ESIL Interest Group for the History of International Law.
- 24 - 25 september 2015 - Summer School ‘Juridische archieven en open source databanken’, Faculté de droit de l’Université Lille2, Lille
De Université de Lille2 organiseert een summer school van 24 tot 25 september 2015 met als thema ‘Juridische archieven en open source databanken’. Ze gaat door in Lille zelf. Door hun numerieke overvloed en hun rijke inhoud zijn juridische archieven een geliefde bron voor onderzoekers van de Sociale en Menswetenschappen. De inhoud van het archief is echter heel uiteenlopend. Al de uiteenlopende gegevens, zoals data, namen van personen, plaatsen en dergelijke meer kunnen in een databank op een toegankelijke manier worden opgeslagen. Het doel van de Summer School bestaat er in de deelnemers duidelijk te maken dat open source databanken een oplossing kunnen zijn. Centraal zullen de juridische archieven van het Ancien Régime van verschillende Europese gebieden zijn, met de mogelijkheid ook in te gaan op de latere periode.
Voor meer praktische informatie kunt u terecht op deze link.
- 5 - 9 oktober 2015 - Conference of the Southern African Society of Legal Historians, Sun City, South Africa
De Southern African Society of Legal Historians organiseert een conferentie van 5 tot 9 oktober 2015 met als thema “Legislation in the Western legal tradition”. Dit thema biedt ruimte voor reflectie over een breed scala aan onderwerpen in rechtshistorisch perspectief.
De volledige aankondiging alsook alle praktische informatie kan u hier vinden.
|
4. Varia
- Vacature Universiteit van Oslo – deadline 1 september 2015
Aan de universiteit van Oslo zijn zeven doctoraatsbeurzen binnen het rechtsonderzoek vacant, waarbij ook rechtshistorisch onderzoek een mogelijkheid is. Kandidaten schrijven een doctoraatsonderzoeksplan van 5 à 10 pagina’s, een sollicitatiebrief, academisch CV, gecertifieerde kopieën van diploma’s e.d., max. 3 wetenschappelijke publicaties (indien co-publicatie met indicatie van auteurschap). Dit alles dient in het Engels of een Scandinavische taal naar keuze geschreven te zijn, en de kandidaat verbindt zich er toe Noors of een andere Scandinavische taal te leren. Kandideren kan tot 1 september 2015. Meer informatie vindt men hier.
- Vacatures BOF-onderzoeksproject KU Leuven, “Emergence and evolution of translation policies in Belgium (1830-1914): An interdisciplinary inquiry into multilingual citizenship”.
De KU Leuven zoekt drie doctorandi, waaronder minstens één rechtshistoricus, voor het BOF-onderzoeksproject onder de titel: “Emergence and evolution of translation policies in Belgium (1830-1914): An interdisciplinary inquiry into multilingual citizenship”. De publicatieperiode loopt tot 21 augustus.
Geïnteresseerden worden doorverwezen naar de jobsite van KU Leuven en van Euraxess.
- Doctoraat in de filosofie - Sovereignty in the Belgian constitution: its 1831 meaning and its implications for political participation today (KU Leuven)
Het Leuvense Instituut voor Filosofie (Institute of Philosophy) biedt de mogelijkheid aan om in het kader van het project "Sovereignty in the Belgian constitution: its 1831 meaning and its implications for political participation today" een doctoraat voor te bereiden en te verdedigen over een onderwerp dat met dit project verband houdt. De kandidaat van deze voltijdse betrekking staat onder de vakkundige begeleiding van Raf Geenens (KU Leuven, Instituut voor Filosofie) en Stefan Sottiaux (KU Leuven, Faculteit Rechtsgeleerdheid).
Dit onderzoek houdt een dubbel doel voor ogen. Aan de ene kant wil het een nieuwe interpretatie geven aan het soevereiniteitsconcept dat ten grondslag ligt aan de Belgische grondwet (1831). Anderzijds wil het de gevolgen van die nieuwe interpretatie nagaan voor actuele vormen van directe participatie. De kandidaat kan kiezen tussen twee verschillende onderzoekslijnen. Hij of zij kan de verschillende opvattingen over soevereiniteit tijdens de periode 1789-1831 onderzoeken en daarbij in het bijzonder de Franstalige liberale debatten onder de loep nemen. Op een meer normatieve manier kan de kandidaat de relatie tussen de verschillende opvattingen inzake soevereiniteit en de verschillende vormen van burgerparticipatie nagaan. Geïnteresseerden kunnen per e-mail om een volledige beschrijving van het project verzoeken.
Welk profiel wordt geacht geschikt te zijn?
- De kandidaat is master in de filosofie, met aantoonbare expertise in politieke, sociale of rechtstheorie.
- De kandidaat streeft creatief onderzoek in politieke of rechtsfilosofie.
- De kandidaat beheerst zowel actief als passief de Engelse taal.
- Kennis van het Frans is een pluspunt, net zoals een opleiding in de rechten.
- Fysieke aanwezigheid in Leuven wordt verwacht voor het uitvoeren van kleine educatieve en organisatorische taken.
Interesse?
U kan de vacature nalezen om daarna via de Leuvense online application tool uw kandidatuur in te dienen. Dat kan tot en met 31 augustus 2015 (23u59). Uw kandidatuurschap is compleet wanneer u een CV, motivatiebrief en een uittreksel van een van uw geschriften (artikels, mastersscriptie, edm) uploadt. In september zullen de geselecteerde kandidaten worden uitgenodigd voor een gesprek.
- Post-doctorale medewerker op History of the Low Countries (University of London).
Aan het Institute of Historical Research (University of London) is een eenjarige post-doctorale beurs over de geschiedenis van de Lage Landen vacant en kandidaten moeten hun cv en motivatiebrief uploaden. De kandidaat zal een belangrijk onderzoek verrichten omtrent de geschiedenis van de Lage Landen in de Wohl Bibliotheek van het Institute of Historical Research en naar materiaal in andere instituten en bibliotheken binnen de School of Advanced Study. Het doel is het bevorderen en het gebruik van dat voorhanden zijnde materiaal te vergemakkelijken en na te gaan welke in aanmerking komen voor digitalisering.
Naast het zoeken naar potentiële financieringsmogelijkheden voor de ontwikkeling van deze bibliotheekcollecties moeten ook die subsidies worden beheerd. Daarnaast zal de aangestelde zich bezighouden met het promoten van deze collecties door het bijwonen conferenties en andere wetenschappelijke bijeenkomsten, het gebruik van sociale media en het bezoek aan relevante departementen.
Interesse? U kan uw curriculum vitae en motivatiebrief indienen tot 16 augustus 2015 via de website.
Aan het ERMES-departement van de Université Nice Sophia Antipolis is een eenjarige post-doctorale beurs te verkrijgen omtrent het onderwerp "Les députés de la province de Nice à la Chambre Subalpine (1848-1860), idées démocratique, territoire, représentation".
Geïnteresseerde kandidaten mogen niet ouder zijn dan 40 jaar en behaalden hun doctorstitel tussen 2012 en 2015 met een scriptie binnen het domein van de rechtsgeschiedenis. Zij sturen hun cv, kopie van doctorsdiploma en een projectomschrijving van maximum 4 pagina's naar Amale.ZIAD@unice.fr en dat tot en met 11 september 2015. Een jury zal de inzendingen beoordelen en op 30 september de naam van de uitverkorene bekend maken. Meer informatie kan u vinden in de jobomschrijving.
- Twee Assistant-Professors Tilburg Law School
De universiteit van Tilburg heeft twee vacante posities als assistent-docent. De ene is in het domein van de Geschiedenis van het Internationaal Recht (History of International Law) en de tweede Algemene rechtstheorie & Staatsrecht (General jurisprudence/Constitutional Law).
De assistent-docenten worden tewerkgesteld in de vakgroep Publiekrecht, rechtstheorie en rechtsgeschiedenis (Public Law, Jurisprudence and Legal History) en krijgen een takenpakket bestaande uit onderwijs (40%), onderzoek (40%) en dienstverlening (20%).
Gewenst profiel van de kandidaten:
- Houder van een doctoraat in een relevant domein
- Geschikt cv voor het aanvragen van onderzoeksfondsen
- Publicaties met een belangrijke impactfactor of het potentieel hebben die te publiceren
- Uitstekende didactische vaardigheden
- De capaciteit om een gevarieerd aantal onderwerpen aan studenten over te brengen
- Bereid om zich te integreren in de Tilburgse rechtsfaculteit
- Beheersing van de Engelse taal is uitstekend
- Indien niet-Nederlandstalig: de bereidheid om Nederlands te leren
Alles kan nagelezen worden op de website van Tilburg University of u kan informatie opvragen bij prof. dr. Anne Meuwese via anne.meuwese@uvt.nl. Meent u te voldoen aan dit profiel of u heeft interesse? Dan kan u tot en met 13 september 2015 gebruik maken van de online-applicatie om uw kandidatuur in te dienen.
|
| |
|
Met vriendelijke groet,
Dirk Heirbaut,
Bruno Debaenst,
Stefan Huygebaert,
Sebastiaan Vandenbogaerde,
Maarten Vankeersbilck,
Amélie Verfaillie.
M.m.v.
Frederik Dhondt
Alain Wijffels
|
Wilt U bepaalde vragen, mededelingen of aankondigingen van congressen, boeken e.d. over rechtsgeschiedenis of Romeins recht via deze lijst laten verspreiden, mail dan naar een van de editors:
Dirk Heirbaut
Bruno Debaenst
Sebastiaan Vandenbogaerde
Maarten Vankeersbilck
De voorgaande nieuwsbrieven kan U vinden op: www.rechtsgeschiedenis.be
Deze boodschap is U toegezonden omdat uw emailadres voorkomt in de lijst van ca. 400 rechtshistorische belangstellenden die bijgehouden wordt door het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Universiteit Gent. Komt uw naam bij vergissing in deze lijst voor en wilt U geen verdere mails over rechtsgeschiedenis ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie. Uw naam zal dan uit de lijst verwijderd worden. Mogen wij de abonnees van de nieuwsbrief vragen steeds de wijziging van hun emailadres mee te delen.
|
