nieuwsbrief rechtsgeschiedenis - December 2015

www.rechtsgeschiedenis.be

 

Woord Vooraf

Geachte lezer,

Zoals u zelf wel al gemerkt zal hebben, komen de budgetten voor wetenschappelijk onderzoek overal onder druk te staan. Universiteiten geven nu zelfs obligaties uit of  overwegen dat om toch maar hun dringende noden te kunnen lenigen. Het ergst getroffen zijn de federale wetenschappelijke instellingen. De besparingen daar zijn zo drastisch dat hun werking in het gedrang komt. Nochtans zijn deze instellingen vaak steunpilaren van het wetenschappelijk onderzoek. Men kan bv. denken aan het Rijksarchief dat de belangrijkste instelling is voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek, niet alleen voor rechtsgeschiedenis, maar voor elk historisch onderzoek. Zonder archieven is dat gewoon onmogelijk. De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten beseft heel goed hoe cruciaal de federale wetenschappelijke instellingen zijn voor het onderzoek. Academielid Els Witte, een van Belgiës meest vooraanstaande historicae, schreef daarom in naam van de Academie een standpunt hierover. (Het zal verschijnen op: http://www.kvab.be/standpunten.aspx)
Dit standpunt zal op 11 december voorgesteld worden in Brussel (voor de details zie verder in deze Courant.) Van belang daarbij is dat er aansluitend ook een toespraak van en debat met de verantwoordelijke staatssecretaris, Elke Sleurs, zal zijn. We kunnen hier niet genoeg benadrukken hoe belangrijk een talrijke opkomst zal zijn voor al diegenen die bekommerd zijn om de toekomst van ons onderzoek.

Met vriendelijke groeten,

Dirk Heirbaut

namens de redactie

 

 

1. Recente Publicaties

  • C.J.H. JANSEN, De wetenschappelijke beoefening van het burgerlijk recht in de lange 19e eeuw, Deventer, Wolters-Kluwer, 2015, 380 p.

    In de afgelopen jaren is veel gediscussieerd over de plaats van de rechtsgeleerdheid tussen de andere academische disciplines en over de methoden van burgerlijk recht. Een geschiedenis van de wetenschappelijke beoefening van het burgerlijke recht die in deze debatten goede diensten had kunnen bewijzen, ontbreekt.

    De wetenschappelijke beoefening van het burgerlijke recht in de lange 19e eeuw voorziet in deze leemte. Centraal staat de vraag welke methoden de wetenschappelijke beoefenaren van het burgerlijke recht gebruikten in de lange 19e eeuw. Het antwoord op deze vraag blijkt voor de rechtswetenschapper nauw verbonden te zijn met zijn visie op de verhouding van de rechter tot de wet. De wisselwerking tussen rechtsbronnenleer en methoden vormt de belangrijkste rode draad in dit boek.

    Online bestellen kan: http://www.wolterskluwer.nl/shop/boeken_products/de-wetenschappelijke-beoefening-vh-burg-recht-in-de-lange-19e-eeuw/prod10314071.html
 

  • M. SUKSI, K. AGAPIOU-JOSEPHIDES, J.-P. LEHNERS & M. NOWAK (eds.), First fundamental rights documents in Europe, Brugge, Die Keure, 2015, 608 p.

    De Magna Carta die 800 jaar geleden werd opgesteld en de Franse Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen (1789) zijn samen van onmiskenbaar belang voor het denken over de fundamentele rechten. Vaak worden soortgelijke basisteksten in andere Europese landen over het hoofd gezien. Sommige van die documenten zijn ouder dan de Magna Carta terwijl andere van recente datum zijn, maar ze verdienen allemaal onze aandacht. Die teksten analyseren en verbinden met de Magna Carta en de Franse Déclaration zorgt voor een beter inzicht in de evolutie van het denken over de fundamentele rechten in Europa.

    Dit volume schetst een veelzijdig beeld van de historische documenten die grondrechten bevatten binnen de Europese ruimte en over een lange periode (5de eeuw v. Chr. tot en met 20ste eeuw) en behandelt thema's die nog niet vaak in historiografische analyses aan bod kwamen.

    De inhoudstafel is te consulteren op: http://intersentia.be/nl/first-fundamental-rights-documents-in-europe.html

 

2. Call For Papers

  • 21-22 april 2016 - Workshop ESIL Research Forum Beyond the Western Paradigm? Towards a Global History of International Law, Istanbul (Turkije)

Naar aanleiding van het ESIL Research Forum (Koç University Law School en Center for Global Public Law in Istanbul) roept de ESIL Interest Group on the History of International Law op om papervoorstellen in te sturen voor een workshop over een globale benadering van het internationaal recht. De aanvragen mogen zowel in het Engels als in het Frans worden opgesteld. De workshop is vooral bedoeld voor jonge onderzoekers, doctorandi en post-doctorale onderzoekers, binnen het domein van de rechtsgeschiedenis, geschiedenis, internationaal recht en politieke wetenschappen.

Elke inzending moet voldoen aan volgende criteria:

a) Abstract van maxium 400 woorden;

b) De voorkeurstaal waarin de presentatie zal gebeuren;

c) Beknopt curriculum vitae en contactgegevens van de applicant.

Abstracts moeten aan Shavana Musa worden gestuurd en dat voor 15 januari 2016. Het Steering Committee of the Interest Group zal de inzendingen beoordelen en deelnemers zullen worden ingelicht tegen 15 februari 2016.

  • 6-8 mei 2016 - History of legal sources: the changing structures of law (22ste Annual Forum of Young Legal Historians), Belgrado (Servië).

Begin mei vindt de Europese hoogmis voor de jonge rechtshistorici, het Forum of Young Legal Historians, voor de 22ste keer plaats. Dit maal is de organisatie in handen van de jonge rechtshistorici van de Universiteit van Belgrado (Servië). Het thema is History of legal sources. Juridische bronnen en hun onderlinge verhouding stellen ons in staat de hoofdlijnen, het begrip en de toepassing van het recht binnen een bepaald systeem te bevatten.

Dit onderwerp biedt talloze mogelijkheden voor wetenschappelijk onderzoek: juridische bronnen kunnen vanuit een rechtstheoretisch perspectief benaderd worden om de grondslag van een norm te kennen; vanuit historisch perspectief kunnen de vele verschillende juridische bronnen en hun hiërarchie in verschillende tijdvakken worden bekeken; vanuit praktisch oogpunt kunnen de gevolgen van specifieke rechtsbronnen in de echte wereld worden bekeken. Het doel van het Forum is om die complexiteit te bespreken en het belang van de verschillende juridische bronnen in onderscheiden juridische systemen doorheen de geschiedenis te onderkennen.


De volgende onderwerpen kunnen worden gezien als verbonden met het thema: de relatie tussen rechters en wetgevers, de hiërarchie van nationale en grensoverschrijdende juridische bronnen, conflict tussen wetten, de structurele verschillen tussen civil law en common law, de tegenstelling tussen publiek- en privaatrecht, de verdeling van de normatieve kracht tussen particuliere entiteiten en de staat, enz.

Papers over elk aspect van rechtsbronnen maken kans om aanvaard te worden. Eenieder wordt aangemoedigd innovatieve benaderingen en multidisciplinair onderzoek te presenteren. Interesse om deel te nemen? U stuurt uw abstract van max. 500 woorden en uw CV naar forum2016@aylh.org en dat ór 1 februari 2016. Indien u vragen heeft kan u op hetzelfde e-mailadres het organiserend comité bereiken.

Andere praktische zaken: elke presentatie duurt max. 20 minuten en de conferentiebijdrage bedraagt €100. Hou ook de officiële webpagina http://www.aylh.org in de gaten, net zoals de facebookpagina.

De vergoeding moet worden betaald aan:

Andreja Katancevic, Tanaska Rajica 22 Krusevac
Rekeningnr. :
RS35265050000010738802
BIC & Bank: RZBSRSBG RAIFFEISEN BANKA AD, BEOGRAD, RS
Mededeling: AYLH conference fee


  • 24 - 26 juni 2016 - Eleventh Conference on Legal Translation, Court Interpreting and Comparative Legilinguistics (Legal Linguistics), Poznan (Polen).

Aan het Institute of Linguistics van de Adam Mickiewicz University in Posnan, Polen, wordt van 24 tot 26 juni 2016 de Eleventh Conference on Legal Translation, Court Interpreting and Comparative Legilinguistics (Legal Linguistics) gehouden. Meer informatie staat te lezen op de congreswebsite. Er is plaats voor rechtshistorische papers en panels. Dit congres geldt meteen ook als het 17th International Roundtables for the Semiotics of Law-congres, waardoor een selectie van de handelingen zal verschijnen in het International Journal for the Semiotics of Law - Revue internationale de Sémiotique juridique. Voorstellen en abstracts voor panels en papers in het Pools, Engels, Spaans, Russisch, Duits en Frans zijn welkom tot eind februari 2016. Net als eventuele vragen kunnen deze verzonden worden naar lingua.legis@gmail.com.

 

  • December 2016 - “Congo at war(s)”, speciale editie van Journal of Belgian History

In de herdenkingsactiviteiten naar aanleiding van de Eerste Wereldoorlog is de globale dimensie helaas te vaak ondervertegenwoordigd. Dit geldt ook voor de Afrikaanse dimensie en meer in het bijzonder de Congolese. Het onderzoek dat reeds gevoerd werd naar Congo’s plaats in de Eerste Wereldoorlog dateert reeds uit de jaren tachtig en vroeger. De toegankelijkheid van nieuwe archieven en de formulering van nieuwe onderzoeksvragen die verder gaan dan het louter militaire, bieden dan ook de gelegenheid om de geschiedenis van Congo in deze oorlog opnieuw te evalueren, via een andere kijk op de gebeurtenissen. Aan de hand van de speciale editie wil het tijdschrift nog niet gepubliceerde bijdragen over de oorlogservaringen van Belgisch Congo onder de aandacht brengen (en bij uitbreiding eventueel van Rwanda en Burundi). Thema's zoals neutraliteit, koloniaal bestuur, politieactiviteiten en dwangarbeid zullen aan bod komen.

Alle informatie zoals de voorwaarden voor (actieve) participatie en deadlines kunnen online geraadpleegd worden.

 

3. Kalender

  • 9-12 december 2015 - Internationale conferentie Innocent III and his time. From absolute papal monarchy to the Fourth Lateran Council (Murcia, Spanje)

Paus Innocentius III blijft tot vandaag belangrijk voor elke rechtshistoricus. Zijn beslissende bijdragen tot de politieke en religieuze situatie in de 13de eeuw en de 800ste verjaardag van het Vierde Lateraans Concilie en de Engelse Magna Charta zijn de aanleiding voor deze internationale conferentie. De bedoeling van de organisatoren ligt er in om de figuur van Innocentius III te linken aan deze juridische mijlpalen.

Het programma en de link voor de online-registratie is nu bekend gemaakt.

  • 11 december 2015 - Voorstelling publicatie 'Standpunten':  Het debat rond de federale en wetenschappelijke instellingen (2010-2015)

De Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten KVAB (www.kvab.be) publiceert jaarlijks een aantal 'Standpunten' over actuele maatschappelijke thema's. De publicatie van deze Standpunten geschiedt in uitvoering van de beheersovereenkomst die de Vlaamse Overheid met de KVAB sloot. 

Zopas verscheen nr. 37 in de reeks: Els Witte, Het debat rond de federale en wetenschappelijke instellingen (2010-2015).

Deze publicatie zal in het Paleis der Academiën  worden voorgesteld op: vrijdag 11 december om 15u.

Het programma ziet er als volgt uit:

- Verwelkoming en voorstelling van de reeks Standpunten door H. Bocken, voorzitter
- Toelichting bij het Standpunt en de aanbevelingen door E. Witte
- Toespraak door Staatssecretaris E. Sleurs
- Vragenronde
- Receptie

Indien u geïnteresseerd bent om bij de voorstelling van de publicatie en de gedachtenwisseling met Mevr. E. Sleurs aanwezig te zijn, kan u zich aanmelden door het sturen van een mail naar Mevr. E. Serrien, medewerker communicatie KVAB:  ellen.serrien@kvab.be

  • 15 januari 2016 - Hommage aan prof. dr. Jean-Pierre Nandrin (Molenbeek, België)

Op 15 januari 2016 brengen collega's hulde aan wijlen professor Jean-Pierre Nandrin. Er zullen aan zijn echtgenote twee huldeboeken voorgesteld worden: een door de collega's van de Université Saint-Louis Bruxelles samengesteld uit bijdragen van onder meer professor Nandrin zelf en er wordt ook een speciale editie van Cahiers de la Fonderie voorgesteld. Iedereen die professor Nandrin heeft gekend, is van harte welkom op 15 januari 2016 in het Brussels Museum voor Arbeid en Industrie, bekend onder de naam La Fonderie, Ransfortstraat 27, 1080 Sint-Jans-Molenbeek. Meer details worden later bekend gemaak. U kan uw vragen richten aan professor Pierre-Olivier Debroux via debroux@fusl.ac.be

  • 21-22 januari 2016 - Internationale conferentie: Penser l'ordre juridique médiéval et moderne (Clermont-Ferrand, Frankrijk)

De Université d'Auvergne organiseert samen met de universiteit van Bordeaux op 21 en 22 januari 2016 een internationale conferentie onder de titel: Penser l'ordre juridique médiéval et moderne; regards croisés sur la méthode des juristes. Deze conferentie biedt de gelegenheid om na te denken over een van de grote uitdagingen van de hedendaagse rechtsgeschiedenis: kunnen we via hedendaagse juridische categorieën het middeleeuwse en moderne rechtssysteem benaderen?
Dit symposium is het eerste deel van een groter project dat uiteindelijk moet leiden tot een nieuwe wetenschappelijke bijeenkomst in maart 2017 in Bordeaux.
Het programma is bekend.

 

 

 

Met vriendelijke groet,

De Redactie

Dirk Heirbaut,
Elisabeth Bruyère,
Bruno Debaenst,
Frederik Dhondt,
Stefan Huygebaert,
Sebastiaan Vandenbogaerde,
Matthias Van Der Haegen,
Maarten Vankeersbilck,
Amélie Verfaillie
Alain Wijffels.

Wilt U bepaalde vragen, mededelingen of aankondigingen van congressen, boeken e.d. over rechtsgeschiedenis of Romeins recht via deze lijst laten verspreiden, mail dan naar: courant@ugent.be

 

 

De voorgaande nieuwsbrieven kan U vinden op: www.rechtsgeschiedenis.be

Deze boodschap is U toegezonden omdat uw emailadres voorkomt in de lijst van ca. 400 rechtshistorische belangstellenden die bijgehouden wordt door het Instituut voor Rechtsgeschiedenis van de Universiteit Gent. Komt uw naam bij vergissing in deze lijst voor en wilt U geen verdere mails over rechtsgeschiedenis ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie. Uw naam zal dan uit de lijst verwijderd worden. Mogen wij de abonnees van de nieuwsbrief vragen steeds de wijziging van hun emailadres mee te delen.