Nieuwsbrief rechtsgeschiedenis – februari 2008  

Woord vooraf

Vorig jaar hadden we een succesvol Belgisch-Nederlands rechtshistorisch congres in Groningen. Toen al was het voor iedereen duidelijk dat een volgend congres niet meer zo lang op zich mocht laten wachten. Het 19^de congres in de reeks zal reeds einde dit jaar doorgaan in België. Meer nog, het zal een unicum zijn. De Vlaamse professoren rechtsgeschiedenis besloten op een vergadering in Ieper dat de tijd gekomen is, nu dat nog kan, om bij dit Belgisch-Nederlandse hoogtepunt van de rechtsgeschiedenis ook de Franstalige rechtshistorici te betrekken. Ze vroegen daarom aan hun collega’s uit Louvain-la-Neuve, Xavier Rousseaux en Alain Wijffels, om het congres te organiseren. Zoals u hieronder nog zal zien in de call for papers breken zij meteen met een aantal tradities, maar de essentie blijft dat het Belgisch-Nederlands rechtshistorisch congres een forum wil verschaffen aan het jonge, aankomende talent. Wij roepen hier dan ook de jonge onderzoekers op massaal te reageren op de call for papers.

Met de glimlach stellen wij ondertussen vast dat in 2008 de Nederlandse rechtshistorici welkom zijn te Louvain-la-Neuve en de Franse in Louvain-la-Veuve (ook wel Leuven genaamd), waar het congres van de grote Société zal doorgaan in mei. Zelfs hier in Gent moeten we erkennen dat er in 2008 veel te beLeuven valt.

 D. HEIRBAUT & B. DEBAENST

Call for papers :

 è 12-14 december 2008 : Louvain-la-Neuve :

          Belgisch-Nederlands rechtshistorisch congres 2008

 Het congres zal op 12-14 december 2008 te Louvain-la-Neuve plaatsvinden. Traditie-getrouw wordt het niet aan een bepaald thema gewijd, maar moet het een gelegenheid bieden aan jonge vorsers op het gebied van de rechts- en justitiegeschiedenis de (desgevallend, voorlopige) resultaten van hun onderzoek en projecten voor te stellen. Met de organisatie van het colloquium in Louvain-la-Neuve worden ook Franstalige (rechts)historici aangemoedigd nadrukkelijker aan het congres deel te nemen. Het congres blijft evenwel open voor bijdragen van alle (rechts)historici waarvan de werkzaamheden een band hebben met de Lage Landen. Lezingen (van maximaal 20 minuten) kunnen in het Nederlands, in het Frans, in het Duits of in het Engels worden gehouden. De publicatie van de akten is voorzien.

 De organisatoren vragen dat voorstellen voor lezingen hun tegen uiterlijk eind april 2008 zouden worden gestuurd. Het programma van het congres zal in de loop van mei worden vastgesteld en aangekondigd via de Rechtshistorische Courant.

 Voorstellen of vragen kunnen worden geadresseerd aan de organisatoren van het congres:

xavier.rousseaux@uclouvain.be

en

alain.wijffels@uclouvain.be

 Een voorstel van een lezing moet aangeven: de naam van de auteur, de instelling waaraan de auteur verbonden is, de (voorlopige) titel van de lezing, een korte beschrijving (5 à 10 regels) van het behandelde onderwerp, alsook het e-mailadres van de auteur.

Recente publicaties

 2007

 HUMBERT, Sylvie et ROYER, Pierre (ed.), Auteurs et acteurs de la séparation des Eglises et de l’Etat, Lille, CHJ Editions, 2007, 482 p. ISBN 2-910114-17-1

Les relations entre l’Etat et les Eglises sont plus que jamais, aujourd’hui, au cœur de notre vie sociale. A l’issue de débats sérieux et de qualité où les idéologies s’affrontèrent et où les diverses familles de pensée exprimèrent les conceptions qu’elles en avaient, la loi du 9 décembre 1905 fixa ces rapports de façon originale. La commémoration de son centenaire ainsi que les controverses sur son maintien ne donnent que plus d’intérêt encore aux actes de ce colloque tenu à Lille en septembre 2005 qui mit l’accent sur ses auteurs et ses acteurs, moins sur les grandes figures que sur ses protagonistes peu connus qui, dans les différentes régions de France et d’outre-mer, en furent les maîtres d’œuvre.

La loi de 1905 est une loi de compromis, applicable en métropole et dans les colonies. Sa mise en œuvre fut difficile et parfois houleuse, des opérations d’inventaires tournèrent mal, des forces de l’ordre tentèrent de s’y opposer. Les magistrats qui eurent à la faire exécuter furent partagés entre leurs sentiments et leurs devoirs. Mais les gestes d’apaisement et des attitudes de conciliation de part et d’autre firent de ce compromis légal ce qu’est devenue la laÎcité à la française.

La restituer dans son contexte historique permettra de dynamiser et de vivifier les enjeux de ce siècle.

 CD-Rom : eerste deel uit de reeks « Sources du droit » : « Observations des cours et tribunaux sur le projet de Code criminel de l’an IX » € 20 ,-

Voor meer info : http://chj-cnrs.univ-lille2.fr/spip.php?article341

Kalender

è vrijdag 22 februari 2008 : Lezing te Edinburgh:

 Laurent Waelkens: “Causa Obligationis: Classical Roman Law from the 16^th Century”

         University of Edinburgh, Centre for legal history, Edinburgh Roman Law Group

            Lorimer Room, Old College

            All welcome

Voor hen die willen deelnemen aan het diner achteraf: contacteer Dr. Paul du Plessis: p.duplessis@ed.ac.uk

 è vrijdag 18 april 2008: Edinburgh Roman Law Group: workshop:

 History in court? The Use of Roman Law in Recent Scottish Court Decisions

           Info: http://www.law.ed.ac.uk/edinburghromanlawgroup/

è 23-27 september 2008 : 62^ste meeting Société Internationale ‘Fernand De Visscher’ pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité – Fribourg :

 Le contrat dans tout ses états – Der Vertrag in der Vielfalt seines Status – Contract in its various states

 Verdere info : Prof. Pascal Pichonnaz (e-mail: pascal.pichonnaz@unifr.ch).

Varia

è petitie tegen verdwijnen IUAP’s

 Op initiatief van prof.dr. Marc Vervenne, voorzitter van de VLIR, en prof.dr. Bernard Rentier, voorzitter van de CREF, werd een petitie gelanceerd om het Belgische collectief onderzoek en in het bijzonder de Interuniversitaire attractiepolen (IUAP) veilig te stellen.

 Die petitie wordt bezorgd aan de Eerste Minister, de heer Guy Verhofstadt, met de bedoeling hem te doen terugkomen op zijn voorstel in zijn recente nota aan de Koning om het IUAP-programma af te bouwen en de budgetten voor dat programma te herverdelen.

 Als u akkoord gaat met de inhoud van die petitie, vragen wij u ze te ondertekenen (voor zover u dat nog niet hebt gedaan) op de website http://www.save-belgian-research.be en deze boodschap door te sturen naar uw collega-onderzoekers in het ganse land.

è interessante website

 Wij vestigen graag uw aandacht op de volgende interessante website:

 http://uwacadweb.uwyo.edu/blume&justinian/